Złe nawyki żywieniowe dzieci to od kilku lat jeden z głównych problemów zdrowia publicznego, które mogą prowadzić do wielu chorób np. otyłości. Otyłość u dzieci wiąże się z wystąpieniem wielu problemów o podłożu zarówno fizycznym jak i emocjonalnym. Bardzo wiele badań potwierdza, że otyłość u dzieci w wieku szkolnym prowadzi do większego ryzyka otyłości w wieku dojrzałym. Badania epidemiologiczne jednoznacznie wskazują, że otyłość występuje w coraz wcześniejszym wieku i jest przyczyną wzrostu ryzyka zapadalności na różne choroby, jak również staje się dużym problemem społecznym i ekonomicznym.
Oprócz nieprawidłowych nawyków żywieniowych niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na wzrost ryzyka otyłości jest obniżona aktywność ruchowa.
W dobie Internetu, konsoli gier i telewizji w świecie pełnym niezdrowego i przetworzonego jedzenia coraz mniej dzieci
decyduje się na czynne spędzanie wolnego czasu. Zamiast spaceru wybierają kolejny odcinek ulubionego serialu lub
przejście kolejnego poziomu w grze. Z roku na rok spada odsetek dzieci, które interesują się zabawami czy sportem na
świeżym powietrzu.
W trakcie oglądania telewizji, surfowania po Internecie dzieci nie mogą ustrzec się od oglądania reklam żywności, z
których dowiadują się, że najlepsze na śniadanie są „zdrowe” płatki, krem orzechowy czy pyszna, słodka przekąska oraz
„zdrowy, pełen witamin i pozbawiony cukru” sok. Tego typu reklamy utrwalają nieprawidłowe nawyki żywieniowe oraz
styl życia.
Pogorszenie się nawyków żywieniowych oraz spadek aktywności fizycznej potwierdzają liczne badania prowadzone
przez międzynarodowe organizacje Światową Organizację Zdrowia, Health Behaviour in School-aged Children jak
również organizacje w krajach partnerskich m. in. Instytutu Ochrony Zdrowia – Polska, Szwedzka Agencja Zdrowia
Publicznego – Szwecja, Turkey Nutrition and Health Survey – Turcja, Specjalny Szpital Tarczycy i Chorób Metabolizmu
Zlatibor – Serbia.
Szkoły podejmują inicjatywy, których celem jest zmiana nawyków żywieniowych i uczniów oraz wzrost ich aktywności
fizycznej. Prowadzą koła zainteresowań, biorą udział w projektach promujących zdrowie, pedagogizują rodziców,
włączają tematykę prozdrowotną w programy szkolne.
Pomimo tych starań uczniów w wieku 9 – 14 lat i ich rodziców cechuje niska świadomość dotycząca zdrowego stylu życia obejmującego zarówno prawidłowe odżywianie się jak i aktywność fizyczną.
Szkoły realizujące projekt chcą zmienić nastawienie zarówno uczniów jak i ich rodziców. Chcą wspólnie pokazać
uczniom, że „slow food” (lokalne i tradycyjne potrawy; sposób produkcji żywności; promowanie kultury spożywania
zdrowej żywności; kupowanie żywności z lokalnych źródeł, wytworzonej z użyciem tradycyjnych receptur) jest trendy i
może być świetną alternatywą dla niszczącej człowieka kultury „junk food”. Dopełnieniem idei „slow food” jest zdrowy,
aktywny tryb życia, który może stanowić ucznia doskonałą formę dla wspólnego z rówieśnikami spędzania wolnego
czasu na świeżym powietrzu.
Właściwe nawyki żywieniowe oraz odpowiednia aktywność fizyczna są jednym z podstawowych elementów
prozdrowotnego stylu życia dzieci w wieku szkolnym. Wiek szkolny to najbardziej optymalny okres, w którym można je
właściwie ukształtować. Regularne i racjonalne odżywianie, umiejętność prawidłowego zestawiania posiłków, zajęcia
ruchowe na świeżym powietrzu zapewniają dobrą kondycję i zdrowie, natomiast niepełnowartościowe żywienie dzieci
oraz brak aktywności fizycznej są wczesnym czynnikiem ryzyka nadwagi i otyłości.
Wiele badań potwierdza, że z otyłego dziecka wyrasta otyły nastolatek, a z otyłego nastolatka otyły dorosły, którego życie i codzienne funkcjonowanie często jest obarczone wieloma chorobami i schorzeniami wynikającymi z nadmiernych kilogramów i znikomej aktywności fizycznej.
W promowaniu zdrowego i aktywnego stylu życia bardzo ważną rolę ma do spełnienia szkoła. Szkoła jest tym
środowiskiem funkcjonowania dzieci, które w bardzo różnorodny sposób może wpływać na kształtowanie właściwych
zachowań zdrowotnych, przede wszystkim w zakresie żywienia i aktywności fizycznej oraz umożliwiać ich praktykowanie w codziennym życiu.
Na podstawie badań prowadzonych w szkołach obejmujących m. in. wywiady z uczniami i rodzicami, obserwację
uczniów w m. in. w trakcie zajęć z wychowania fizycznego, analizę dokumentacji szkolnej (nieobecności na zajęciach
wychowania fizycznego) doszliśmy do wniosku, że my jako szkoły musimy to zmienić.
Realizacja projektu umożliwi realizację celu głównego jakim jest: zmiana nawyków żywieniowych i zwiększenie
aktywności fizycznej uczniów w wieku 9 – 14 lat oraz podniesienie świadomości uczniów i ich rodziców na temat
zdrowego i aktywnego stylu życia w czasie trwania projektu.
Poprzez realizację projektu i wspólne międzynarodowe działania szkoły partnerskie zmienią nawyki żywieniowe swoich
uczniów oraz zmotywują ich do spędzania więcej czasu wolnego na świeżym powietrzu w ramach zajęć sportowych,
zabaw, pieszych wycieczek. Ponadto realizacja projektu zmieni nastawienie rodziców, którzy uświadomią sobie jak
ważne dla młodego rozwijającego się organizmu ma prawidłowe i regularne odżywianie się oraz aktywność fizyczna.
Ponadto działania w ramach projektu przyczynią się do realizacji dodatkowych celów takich jak: kształtowanie
kompetencji kluczowych; wzrost zainteresowania uczniów kuchnią regionalną, w tym kuchnią parterów;
zagospodarowanie czasu wolnego uczniów; rozszerzenie współpracy i synergii z partnerami oraz nawiązanie trwałych
przyjaźni; kształtowanie pozytywnego wizerunku szkoły w kraju i krajach UE; kształtowanie postaw proeuropejskich;
poznanie innych kultur; opracowanie i wdrożenia nowych i innowacyjnych metod i form pracy; podniesienie wśród
społeczności szkoły i środowiska lokalnego świadomość korzyści wynikających z udziału w projektach EU; powstanie
bardziej nowoczesnego, dynamicznego, zaangażowanego i profesjonalnego środowiska wewnątrz szkoły, otwartego na
nowoczesne metody i dobre praktyki w codziennych działaniach.
Główne działania w projekcie to międzynarodowe spotkania uczniów oraz nauczycieli z każdej placówki w każdej
organizacji partnerskiej. Celem tych spotkań będzie wspólna praca nad głównym celem projektu jakim jest zmiana
nawyków żywieniowych i zwiększenie aktywności fizycznej uczniów w wieku 9 – 14 lat oraz podniesienie świadomości
zarówno dzieci jak i ich rodziców na temat zdrowego i aktywnego stylu życia w okresie trwania projektu.
Nauczyciele podczas mobilności: będą pracować nad kwestionariuszami ankiet; wspólnie z uczniami zaplanują działania
informacyjne dotyczące nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej, zaplanują kampanię, której celem będzie zmiana
nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej uczniów; opracują scenariusze zajęć, prezentacje, plansze edukacyjne,
newslettery, filmy video dotyczące realizacji głównego celu projektu.
Uczniowie podczas mobilności: będą wraz z nauczycielami pracować nad działaniami informacyjnymi dotyczącymi celu
projektu, przygotowaniem kampanii, której celem będzie zmiana nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej uczniów; zaplanują i przygotują happening, etiudę lub krótkie przedstawienie dotyczące celu projektu; przygotują filmiki promujące zdrową żywność, będą pracować nad rezultatami projektu: m. in. zaprogramowanie krótkich animacji/gier dotyczących celu projektu, opracowaniem logo projektu oraz plakatu promującego projekt, opracowaniem książki kucharskiej, prezentacjami, prowadzeniem strony internetowej –bloga i fanpage’a na Facebooku dotyczącego projektu.
Poza tożsamymi działaniami, które będą prowadzone w poszczególnych krajach np. badania ankietowe, prelekcje: na
temat produktów i kuchni regionalnej, wpływu aktywności fizycznej na zdrowie człowieka; warsztaty kulinarne; każda ze
szkół partnerskich zaplanuje działania, które realizowane będą w trakcie wspólnych spotkań m. in. gry terenowe, nauka
gotowania dań regionalnych, wizyta w ekologicznych gospodarstwach, zawody sportowe, degustacja tradycyjnych
potraw, warsztaty w gastronomicznych szkołach średnich oraz na uczelniach wyższych.
Ilość i różnorodność zadań, jakie zostały wspólnie zaplanowane przez partnerów jeszcze na etapie opracowywania
projektu oraz wykorzystanie w działaniach partnerów stowarzyszonych np. Koła Gospodyń Wiejskich; lokalnych
producentów chleba, sera i miodu; szkół średnich i wyższych; klubów sportowych pozwolą nie tylko na zrealizowanie
głównego celu projektu, ale także na prowadzenie działalności promującej zdrowy tryb życia wśród uczniów bazując na
lokalnym potencjale po zakończeniu projektu oraz nawiązanie trwałej współpracy, czego owocem będą wspólne
przedsięwzięcia w środowisku lokalnym mające na celu zmianę nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej.
Wyniki tego projektu są ściśle powiązane z konkretnymi celami projektu i odpowiadają jego głównemu celowi. Poprzez
działania w ramach projektu chcemy osiągnąć następujące rezultaty zarówno niematerialne (np. postawy, nawyki) jak i
materialne (produkty):
Rezultaty niematerialne:
• poprawa stanu zdrowia naszych uczniów;
• wykształcenie poczucia odpowiedzialności za zdrowie u każdego ucznia;
• wsparcie rozwoju potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego uczniów oraz wzmacnianie poczucia ich własnej
wartości;
• większy poziom uczestnictwa uczniów w sporcie i aktywności fizycznej jako narzędziu wspierającego zdrowie i dobre
samopoczucie;
• wyposażanie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia w tym racjonalnego, zdrowego sposobu życia;
• wzrost świadomości uczniów na temat tego, co jedzą;
• wzrost świadomości rodziców na temat tego, jak ważne dla młodego rozwijającego się organizmu ma prawidłowe i
regularne odżywianie się oraz aktywność fizyczna
• wzrost zainteresowania uczniów kuchnią regionalną, w tym kuchnią parterów, która stanie się dla nich alternatywą dla
„śmieciowego jedzenia”;
• rozwinięcie u uczniów pasji sportowych;
• zagospodarowanie czasu wolnego uczniów;
• wzbogacenie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych poprzez dzielenie się zdobytymi doświadczeniami, umiejętnościami i
wiedzą, wykorzystanie materiałów (rezultatów) opracowanych w trakcie projektu;
• kształtowanie postaw proeuropejskich;
• podniesienie wśród społeczności szkoły i środowiska lokalnego świadomość korzyści wynikających z udziału w
projektach UE;
• rozwój kompetencji kluczowych, które są niezbędne do funkcjonowania w gospodarce opartej na wiedzy;
• nawiązanie i rozszerzenie współpracy oraz synergii ze szkołami partnerskimi i instytucjami wspomagającymi pracę
szkół poza granicami kraju;
• kształtowanie pozytywnego wizerunku szkoły w kraju i krajach UE poprzez promowanie projektów i ich rezultatów
realizowanych w ramach Erasmus+;
• podniesienie wśród społeczności szkoły i środowiska lokalnego świadomość korzyści wynikających z udziału w
projektach UE;
• poznanie dóbr kultury oraz uczestniczenie w wydarzeniach kulturalnych w kraju partnera;
• uświadomienie możliwości i korzyści z umiejętności zagospodarowania czasu wolnego przez oraz pozytywnego wpływania na rozwój osobisty;
• opracowanie i wdrożenie nowych i innowacyjnych metod oraz form pracy (wspierających i rozpowszechniających
najlepsze praktyki);
• nawiązanie trwałych przyjaźni, współpracy z młodzieżą i nauczycielami z krajów partnerskich;
• uczniowie i nauczyciele stali się pełnoprawnymi, wyzbytymi uprzedzeń, ksenofobicznych zachowań Europejczykami;
• wykształcenie właściwych postaw proeuropejskich (co jest bardzo ważne w świecie, w którym nasila się skrajny
nacjonalizm).
Rezultaty materialne (Produkty):
• kwestionariusze ankiet;
• narzędzia edukacyjne dla uczniów (scenariusze zajęć, prezentacje, plakaty, mapy myśli, animacje i proste gry
komputerowe, prezentacje multimedialne, książka kucharska);
• zdjęcia i filmiki z realizacji projektu;
• sztuki teatralne, happeningi, filmiki dotyczące zdrowego i aktywnego stylu życia;
• strona internetowa projektu;
• newslettery na temat projektu, roll up’y.